Những đốm nhỏ màu đen trên lá mà mọi người hay nói thường là bệnh đốm lá. Nó có thể ảnh hưởng đến nhiều loại cây trồng, bao gồm rau, hoa và cây cảnh, và được đặc trưng bởi các đốm nhỏ đến trung bình trên lá hoặc mô xanh khác của cây. Những đốm này có thể có màu khác nhau, chẳng hạn như vàng, nâu, đen hoặc xám. Hình dạng của các đốm đen cũng hay thay đổi, có thể hình tròn hoặc hình bầu dục, có viền rõ và có quầng vàng, các vết đốm sẽ to dần và hợp lại thành vết lớn.
Giới thiệu về bệnh đốm lá
Có nhiều loại tác nhân gây bệnh đốm lá bao gồm nấm, vi khuẩn và vi rút. Các loại mầm bệnh đốm lá phổ biến bao gồm Alternaria, Cercospora, Septoria, Xanthomonas,….. Môi trường ẩm ướt và thông gió kém thường là nguyên nhân khiến bệnh đốm lá lây lan, đặc biệt là trong mùa mưa và độ ẩm cao.
Nếu có vết thương trên mô thực vật, chẳng hạn như vết cắt, vết nứt hoặc vết côn trùng cắn trên lá, vi khuẩn gây bệnh sẽ dễ dàng xâm nhập vào mô thực vật hơn và môi trường thông gió kém sẽ làm tăng độ ẩm trên bề mặt mô thực vật có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
- Triệu chứng của bệnh đốm lá:
Vết bệnh thường xuất hiện trên các lá già và lan dần lên trên, ở giai đoạn đầu vết bệnh xuất hiện trên lá là những đốm nhỏ màu nâu, sau đó lan rộng dần thành vết bệnh màu nâu sẫm gần tròn, xung quanh có quầng vàng không rõ. Vết bệnh đốm lá hơi nhạt màu, gặp độ ẩm cao sẽ xuất hiện những chấm nhỏ màu đen, đây là nơi trú ẩn của vi khuẩn gây bệnh. Trường hợp nặng các vết bệnh hợp lại với nhau làm cho lá bị khô héo và rụng lá. Bệnh dễ phát sinh ở giai đoạn sinh trưởng muộn hoặc khi cây cao, thông gió kém, bệnh đốm lá là bệnh nguy hiểm ở điều kiện nhiệt độ và độ ẩm cao vào mùa hè. Vết bệnh chủ yếu xuất hiện trên các lá già và lan dần lên trên, trường hợp nặng có thể bị từ 1/3 đến 1/2 số lá của cả cây làm ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và chất lượng của cây.
- Con đường lây truyền bệnh đốm lá:
Các cành bào tử nằm vùi dưới biểu bì của lá, trên tế bào biểu bì có một lỗ lồi ra, khi ẩm độ cao hoặc trời mưa, các cành bào tử thoát ra khỏi lỗ để truyền bệnh.
Hình ảnh bệnh đốm lá trên cây hoa hồng
Cách phòng và trừ bệnh đốm lá
Vi khuẩn gây bệnh này có thể phát triển bình thường trong khoảng 12-30°C, nhiệt độ thích hợp nhất cho sự phát triển của nó là 26°C. Khi nhiệt độ thấp hơn 12°C thì vi khuẩn này không thể phát triển được. Bệnh đốm lá thường xảy ra hàng năm, chúng phát triển mạnh nhất ở nhiệt độ cao vào mùa hè ẩm ướt. Nắm được các đặc điểm đó của bệnh, chúng ta sẽ có cách phòng và trị bệnh hiệu quả nhất.
Cách phòng bệnh đốm lá
Việc phòng bệnh đốm lá được tóm tắt như sau:
- Giữ cho khu vực xung quanh cây của bạn sạch sẽ và loại bỏ lá rụng, tàn dư thực vật và các chất hữu cơ khác để giảm sự phát triển và sinh sản của mầm bệnh.
- Tưới nước đúng cách: tránh tưới quá nhiều nước gây tình trạng tích tụ độ ẩm, đặc biệt là trên lá và hoa.
- Kiểm soát mật độ cây trồng: tránh trồng cây quá rậm rạp để không khí lưu thông và giảm độ ẩm.
- Chọn cây khỏe mạnh: chọn cây khỏe mạnh bất cứ khi nào có thể, vì hậu quả khi chọn cây bị bệnh sẽ khiến chúng lây lan toàn bộ khu vườn của bạn, khi đó rất khó và tốn nhiều công để xử lý.
Hình ảnh bệnh đốm lá trên cây phong lan
Cách xử lý, diệt trừ bệnh đốm lá
Khi cây bị nhiễm bệnh đốm lá, bạn cần làm theo các bước dưới đây:
- Đặc biệt chú ý đến mật độ trồng và độ thông thoáng. Những chiếc lá rụng cần được loại bỏ, mô cây bị bệnh và các nguồn lây nhiễm có thể khác phải được cho vào túi rác và xử lý đúng cách để tránh tái nhiễm vi khuẩn gây bệnh vào môi trường.
- Không tưới trực tiếp lên lá, có thể chọn cách cho cây hút nước ở đáy chậu hoặc đổ nước vào đất.
- Cải thiện môi trường trồng trọt và cung cấp một môi trường trồng trọt tốt, bao gồm ánh sáng mặt trời thích hợp, đất thoát nước tốt và nhiệt độ thích hợp. Cây khỏe mạnh thường có sức đề kháng cao hơn và chống lại sự xâm nhập của bệnh tật tốt hơn.
