Hoa lay ơn là loại hoa đẹp được nhiều người ưa chuộng nhất là vào mỗi dịp tết đến xuân về. Khi hoa nở bạn sẽ được chiêm ngưỡng hương sắc rực rỡ của loài hoa này khoe sắc.
Hoa lay ơn được biết đến với tên khoa học là Gladiolus Communis. Theo thống kê không chính thức hiện nay loài lay ơn có đến 250 loài khác nhau với màu sắc và hình dáng có đôi chút thay đổi. Tại Việt Nam đây là loại hoa khá được ưa chuộng nhất là mỗi dịp lễ tết. Sắc hoa lay ơn ở nước ta phổ biến nhất là lay ơn đỏ, lay ơn xanh và lay ơn trắng.
Đặc điểm của hoa lay ơn
Cây hoa lay ơn là loại hoa có dạng thân thảo phát triển thân từ các bẹ lá mà thành. Những bẹ lá có hình giống như phần lưỡi kiếm và có hình phễu hình chữ chập. Hoa của chúng thường dài và cánh khá mỏng. Mỗi cánh có khoảng từ 5-6 lá dài màu sắc khác nhau. Cây trung bình cho chiều cao khoảng hơn 1 m. Thời gian sinh trưởng của chúng khoảng từ 85 – 90 ngày.
Ngày càng nhiều giống hoa lay ơn được chiết và lai tạo ra cho ra những màu sắc và hình dáng khác nhau. Tính đến hiện tại thì ở nước ta có đến hơn 90 loài lay ơn. Mỗi loại cho sắc hoa riêng biệt và đặc biệt thời gian hoa tươi khá lâu khoảng từ 10 đến 15 ngày. Chính vì thế mà loại hoa này được nhiều người ưa chuộng mua về chưng trong nhà trong những dịp đặc biệt như lễ tết.
Cách trồng và chăm sóc hoa lay ơn
Theo nhận xét của nhiều người thì hoa lay ơn là loại cây khá đỏng đảnh và khó trồng. Điều kiện thời tiết thay đổi đột ngột sẽ khiến hoa chậm nở và cây còi cọc. Để trồng thành công loại hoa này bạn cần nhớ một vài những chú ý trong kĩ thuật trồng sẽ giúp cây sinh trưởng và phát triển tốt.
Tiêu chuẩn chọn giống hoa lay ơn
Hiện nay giống hoa lay ơn để trồng phổ biến nhất vẫn là giống hoa lay ơn đỏ. Gi ống này sinh trưởng và phát triển tốt ở miền Bắc và thu hái vào đúng dịp tết nguyên đán và dịp mồng 8/3. Xét về khả năng chống chịu sâu bệnh thì loại hoa lay ơn đỏ vẫn vô địch về khả năng sống và ít bị sâu bệnh hại.
Kĩ thuật trồng
Hiện nay việc trồng hoa lay ơn đều được thực hiện bằng củ. Củ lay ơn thường có đường kính từ 3-4cm và một củ lớn thường có khá nhiều củ nhỏ bao quanh. Một củ lớn sẽ cho cây mọc lên và sau khi cây lụi dần đi thì những củ bé sẽ phát triển. Nếu muốn bạn có thể đem rửa sạch củ bé và bảo quản lạnh để dùng cho những vụ sau đó.
Tiêu chuẩn chọn đất trồng: Hoa lay ơn khá khó tính nên cần chọn lựa thật kỹ đất và làm sạch cỏ dại cũng như mầm bệnh bên trong thì mới đem trồng cây mới. Chọn loại đất giàu dinh dưỡng, bằng phẳng và thoát nước tốt và ở những nơi gần nắng sẽ giúp cho cây phát triển tốt nhất.
Điều kiện khí hậu trồng: Câu ưa thích khí hậu mát mẻ và thoáng đãng không bị che bóng quá nhiều. Nhiệt độ thích hợp để cây phát triển từ khoảng 18-25 độ C.
Sau khi mọi yếu tố đã đầy đủ thì bạn tiến hành trồng củ hoa vào đó. Trồng củ sau cho phần đất phủ không vượt quá 2/3 củ là được. Để củ có một phần đầu nhú lên mặt đất để giúp cây dễ đâm chồi nảy lộc. Sau khi trồng xong bạn tiến hành tưới nước giữ ẩm cho đất chỉ khoảng 1 tuân là củ đã bắt đầu xuất hiện chồi mọc.
Thường một củ sẽ chỉ mọc lên một cây. Tuy nhiên cũng có trường hợp một củ mọc lên vài ba cây. Nên tỉa bỏ những cây con bám theo để tập trung nuôi dưỡng cây chính.
Xem thêm cách trồng một số giống cây khác:
Chăm sóc cây hoa lay ơn
Tưới nước : đối với cây lay ơn thì bạn nên trồng ở nơi có thể tưới được nhiều nước. Khi cây ra được từ 5-7 lá thì nhu cầu nước của cây là khá lớn. Nếu như cây thiếu nước thì cây sẽ mọc lá không đều và ảnh hướng đến sự phân hóa của hoa,sẽ dẩn đến hoa ngắn hơn và ít hoa. Bạn cũng nên tưới nước thường xuyên để đảm bảo độ ẩm cho cây.
Tỉa cành và xới đất
Trong quá trình chăm sóc cây hoa lay ơn bạn tiến hành nên tỉa bỏ những mầm nhánh mầm phụ chỉ để lại một cây chính để tập trung nuôi. Khi bạn cắt mầm nhánh chú ý không nên làm bật củ.
Thường xuyên xới tỉa đất khoảng 3 lần trong quá trình chăm sóc cây hoa:
Lần đầu: Khi cây của bạn được khoảng 2 lá thật thì bạn tiến hành vun xới Khi xới đất nên nhẹ tay để tránh đụng chạm vào cây. Sauk hi vun xới bạn tiến hành vun gốc để giữ cho cây phát triển thẳng.
Lần thứ 2: Khi cây đã ra được khoảng 5-6 lá thật bạn tiến hành vun xới lần 2 và kết hợp bón thêm phân bón cho cây. Phân bón nên có tỷ lệ là 5kg phân đạm và 6 kg phân Kali trộn đều và bón cho từng hàng cây.
Lần thứ 3: Bạn tiến hành chăm sóc khi cây được khoảng 8 lá Tiếp tục bón thúc lần 2 cho cây bằng khoảng 5kg phân đạm và 7kg phân Kali rồi trộn đều cho từng hàng cây.
Một số loại sâu bệnh hại cây
Hoa lay ơn thường gặp một số loại sâu bệnh hại khiến cây sinh trưởng kém, cây còi cọc dễ chết. Đó là một số bệnh như sau:
Bệnh trắng lá: Đây là loại bệnh khiến cho bị ảnh hưởng khá nặng nề. Bệnh gây ra bởi loại nấm bệnh có tên Septoria sp gây ra. Bệnh thường gây hại trên những lá già hoặc lá bánh tẻ. Ban đầu vết bệnh chỉ giống như một mũi kim châm sau đó chúng lan dần dần. Loại bệnh này tốt nhất nên xử lý bằng cách phun và xịt phòng loại Anvil 5SC sẽ giúp cho nấm bệnh chết và không ảnh hưởng đến cây.
Bệnh héo vàng: do nấm Fusarium sp. gây ra, bệnh thường xuất hiện ở gốc thân hoặc cổ rễ cây hoa, thường có màu nâu làm khô tóp gốc thân.
Bệnh héo vi khuẩn: Bệnh do vi khuẩn gây nên, làm thối gốc rễ. Vết bệnh có hình bất địng, ủng nước, lá cây héo rũ. Cần vệ sinh vườn sạch, chọn những chân đất cao, khô ráo dể trồng hoặc có thể sử dụng Streptomicin 100 – 150 ppm để phun phòng ngừa.
Thu hoạch hoa và củ
Hoa lay ơn trưởng thành có cành tương đối dài. Bạn thu hái lúc hoa còn đang ở trạng thía nụ. Cắt cành vào thời điểm buổi sáng lúc trời mát mẻ. Bó lại thành từng bó nhẹ nhàng không để bị dập chùm hoa.
Về phía củ thì sau khi trồng xong lứa đầu tiên bạn có thể thu hoạch củ. Khi lá của cây chuyển sang màu vàng là bạn đã có thể thu hoạch được củ rồi. Củ sau khi thu hoạch sẽ rửa sạch và để khô ráo rồi cất ở nơi thoáng mát giữ cho đến năm sau mang ra trồng tiếp.
